Zdj. 1. Uczestnicy konferencji

Blisko 100 osób wzięło udział w konferencji pt. „OGRÓD NAD GŁOWĄ, czyli szwajcarskie zielone dachy i żyjące ściany modelem i inspiracją dla innowacyjnych działań polskich samorządów na rzecz oszczędności energii i ochrony klimatu”, która odbyła się w Krakowie w dniu 18 stycznia 2013 r. Konferencja została zorganizowana przez Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités” w ramach projektu pod tą samą nazwą, współfinansowanego ze Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Wśród uczestników konferencji licznie reprezentowani byli przedstawiciele samorządów lokalnych zainteresowani tematyką zielonych dachów i żyjących ścian, jak również przedstawiciele uczelni, organizacji pozarządowych oraz firm działających w tym sektorze.

Konferencja skierowana do przedstawicieli władz lokalnych dotyczyła merytorycznych, ekologicznych, techniczno-wykonawczych oraz prawnych aspektów związanych z realizacją zielonych dachów i ścian w Szwajcarii oraz w Polsce. Jej celem było przekazanie gminom szwajcarskiego i polskiego know-how w zakresie zakładania ogrodów na dachach i ścianach w celu podniesienia efektywności energetycznej budynków oraz poprawy retencji wód opadowych. Organizatorzy oraz zaproszeni eksperci dowodzili, iż uwzględnienie koncepcji zielonych dachów i ścian w lokalnych planach i strategiach zrównoważonego gospodarowania energią może przynieść liczne korzyści, nie tylko w sferze ochrony środowiska, ale i poprawy estetyki miast.

Konferencja stanowiła wyjątkową okazję do wysłuchania inspirujących i motywujących wystąpień ekspertów ze Szwajcarii (z Uniwersytetu Nauk Stosowanych w Zurichu) i z Polski (m.in. z Polskiego Stowarzyszenia „Dachy Zielone”), jak również do wymiany doświadczeń i zapoznania się z ofertami firm.

Zdj. 2. Dominique Favre, dyrektor biura Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy

Konferencję rozpoczęło wystąpienie Dominique’a Favra, dyrektora biura Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, który przedstawił założenia kierowanego przez siebie programu, finansującego inicjatywy mające na celu zmniejszenie różnic społeczno-gospodarczych pomiędzy Polską a krajami „starej” UE, w tym projekty ukierunkowane na ochronę środowiska. Następnie Maria Stankiewicz, dyrektor biura Stowarzyszenia Gmin Polska Sieć „Energie Cités”, zaprezentowała projekt pt. „Ogród nad głową, czyli szwajcarskie zielone dachy i żyjące ściany modelem i inspiracją dla innowacyjnych działań polskich samorządów na rzecz oszczędności energii i ochrony klimatu”. Celem projektu jest poszerzenie wiedzy polskich samorządów na temat wpływu zielonych dachów i ścian na poprawę efektywności energetycznej budynków, poprawę retencji wód opadowych i wzbogacenie bioróżnorodności terenów miejskich, jak również promocja najlepszych europejskich i polskich praktyk w zakresie wdrażania technologii zielonych dachów i żyjących ścian.

Zdj. 3. Stephan Brenneisen z Uniwersytetu Nauk Stosowanych w Zurichu

W pierwszej części konferencji uczestniczy mieli także okazję zapoznać się z innowacyjnymi rozwiązaniami w zakresie zakładania zielonych dachów i ścian, które znalazły zastosowanie w miastach szwajcarskich oraz duńskich. Zaprezentowane zostały m.in. przykłady z Bazylei, gdzie zielone dachy zajmują już ok. 30% wszystkich dachów płaskich, oraz z Kopenhagi, gdzie realizowany jest kompleksowy program zakładania zielonych dachów, będący częścią ambitnego planu Kopenhagi, by do 2025 r. stać się miastem neutralnym pod względem emisji CO2. Następnie przedstawiciele Polskiego Stowarzyszenia „Dachy Zielone” zaprezentowali aspekty prawne oraz techniczne dotyczące zakładania ogrodów na dachach i ścianach w Polsce. Przedstawili przy tym szereg udanych polskich realizacji ogrodów na dachach i ścianach.

W drugiej części konferencji uczestnicy dowiedzieli się, jak opracować lokalny Plan działań na rzecz zrównoważonej energii oraz dlaczego warto uwzględnić w nim projekty zielonych dachów i żyjących ścian oraz promocję ich zastosowania wśród mieszkańców i lokalnych przedsiębiorstw. Zapoznali się również z problematyką doboru hydroizolacji dachów oraz niezwykle ważnym zagadnieniem partycypacji społecznej. Prof. Krystyna Pawłowska w Politechniki Krakowskiej opowiedziała, jak przekonać mieszkańców o celowości wprowadzania projektów z zakresu ochrony środowiska i klimatu.

Na zakończenie konferencji uczestnicy zapoznali się z najciekawszymi inwestycjami zrealizowanymi w Polsce, w tym z ogrodem na dachu Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, „zielonym” kompleksem rekreacyjnym na stoku Dębowca w Bielsku-Białej czy… murawą Stadionu Narodowego, która – o czym wie niewielu – także stanowi element zielonego dachu (pod płytą boiska znajduje się podziemny parking)!

Konferencji towarzyszyła wystawa banerów zatytułowana „Dobra Energia”, prezentująca osiągnięcia polskich miast i gmin – sygnatariuszy Porozumienia Burmistrzów, oraz prezentacja zdjęć z podróży studyjnej do Szwajcarii, podczas której uczestnicy projektu „Ogród nad główą…” w praktyce zapoznali się ze szwajcarskimi zielonymi dachami i żyjącymi ścianami.

Zdj. 4. Uczestnicy konferencji
Zdj. 5. Uczestnicy konferencji oglądają wystawę banerów pt. „Dobra Energia”

Uczestnicy konferencji otrzymali również pionierski poradnik zatytułowany „Zasady projektowania i wykonywania zielonych dachów i żyjących ścian”. Poradnik został przygotowany przez partnerów projektu i stanowi kompendium wiedzy o projektowaniu ogrodów na dachach i ścianach, ich utrzymaniu oraz roli w lokalnych strategiach ochrony klimatu i adaptacji do zmian klimatu. Poradnik opisuje także najlepsze praktyki szwajcarskie i polskie oraz sytuację branży w Szwajcarii i Polsce.

Program konferencji, wygłoszone prezentacje oraz zdjęcia można znaleźć na stronie projektu „Ogród nad głową…