Wielopoziomowe zarządzanie (MLG) jest niezbędnym elementem nowoczesnego, kompleksowego kształtowania polityki i ma zastosowanie na każdym poziomie: od lokalnego do europejskiego (i oczywiście także poza Europą). Wspiera ono i wzmacnia wiele procesów, w szczególności łagodzenie zmian klimatu i dostosowywanie się do nich, jak również skuteczne rozwiązywanie problemu ubóstwa energetycznego czy zapewnianie spójnych ram dla sprawiedliwej transformacji. Przy rozpatrywaniu skali i zakresu niezbędnych rozwiązań złożonego globalnego problemu, jakim jest zmiana klimatu, skuteczne wielopoziomowe zarządzanie pozwala na przyspieszenie opłacalnych i sprzyjających włączeniu społecznemu działań.
O roli wielopoziomowego zarządzania w planowaniu i realizacji działań na rzecz klimatu dyskutowali w dniu 17 listopada br. w Warszawie przedstawiciele różnych szczebli administracji i organizacji, w tym NFOŚiGW, Małopolskiego Urzędu Marszałkowskiego, KOBIZE, Instytutu na rzecz Ekorozwoju, MAE, ZMP i samorządów lokalnych, wśród nich członków Stowarzyszenia.
Pierwszą, wprowadzającą prezentację wygłosił Pedro Bizarro z Biura Porozumienia Burmistrzów w Brukseli, które wraz ze Stowarzyszeniem Gmin Polska Sieć „Energie Cités” było współorganizatorem tego spotkania. Przedstawił rozwój inicjatywy Porozumienia Burmistrzów od jej powstania w 2008 r., wyjaśnił, jak należy rozumieć termin „wielopoziomowe sprawowanie rządów” i dlaczego ma ono tak duże znaczenie w działaniach na rzecz klimatu. Przypomniał także, iż państwa członkowskie muszą zaktualizować swoje krajowe plany
w zakresie energii i klimatu, aby odzwierciedlały zwiększone ambicje w tym obszarze, w terminie do czerwca 2023 r. w wersji roboczej, a do czerwca 2024 w wersji ostatecznej. Pomóc w tym może i powinien wielopoziomowy dialog - który zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady UE ws. zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu – ma aktywnie angażować „samorządy lokalne, organizacje społeczne, przedsiębiorców, inwestorów i inne odpowiednie zainteresowane strony oraz ogół społeczeństwa, by wspólnie omawiać poszczególne scenariusze polityki energetyczno-klimatycznej, w tym w perspektywie długoterminowej, oraz dokonywać przeglądu postępów”.
Skuteczne wdrażanie zaplanowanych działań zależy bowiem od efektywnego zaangażowania na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, ponieważ wiele krajowych zobowiązań przenosi się na poziom lokalny, zaś wiele działań dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych najlepiej sprawdza się, gdy są one inicjowane lokalnie.
W dyskusji prowadzonej przez Leszka Drogosza, prezesa Zarządu Stowarzyszenia, która nastąpiła po omówieniu proponowanych kierunków zmian Polityki energetycznej Polski do roku 2050 oraz aktualizacji Krajowego planu działań dla energii i klimatu do roku 2030, a także prezentacji Regionalnego Planu działań dla klimatu i energii dla województwa małopolskiego (RAPCE) i lokalnego Planu działań na rzecz klimatu i energii opracowanego dla Bydgoszczy, powracał postulat konieczności prowadzenia dialogu między przedstawicielami poszczególnych szczebli władzy, tak aby regulacje powstawały we współpracy z ich adresatami, a także stworzenia jednej spójnej polityki państwa w odniesieniu do dokumentów strategicznych opracowywanych na poziomie lokalnym. Uczestnicy podkreślali też potrzebę stworzenia baz rzetelnych i kompletnych danych, także na poziomie krajowym, skonstruowanych z wykorzystaniem spójnych i ujednoliconych wskaźników i kryteriów.
Prezentacje
- Wielopoziomowe zarządzanie w działaniach na rzecz klimatu - współtworzenie rozwiązań politycznych w celu przeciwdziałania zmianom klimatu , Pedro BIZARRO, Biuro Porozumienia Burmistrzów
- Scenariusze dojścia do neutralności klimatycznej w Polsce do 2050 r. , Maciej CYGLER, KOBiZE
- Finansowanie lokalnych działań dla klimatu i energii , Marta BABICZ, Wydział Współpracy Instytucjonalnej, NFOŚiGW
- Proponowane kierunki zmian Polityki energetycznej Polski do roku 2050 oraz aktualizacji Krajowego planu działań dla energii i klimatu do roku 2030 , Andrzej KASSENBERG, Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
- Regionalny Plan działań dla klimatu i energii dla województwa małopolskiego (RAPCE) – stan aktualny i największe wyzwania z perspektywy UMWM , Justyna MAZURKIEWICZ, Departament Środowiska, UMWM
- Lokalny Plan działań na rzecz klimatu i energii w Bydgoszczy , Tomasz BOŃDOS, Urząd Miasta Bydgoszczy
- Opracowanie i integracja dokumentów kształtujących politykę energetyczną i klimatyczną miasta , Beata KEMPA, Urząd Miasta Bydgoszczy