Ankietę przygotowano w ramach projektu ,,Węgiel toksycznym aktywem finansowania”, finansowanym ze środków KR Foundation. Została skierowana do przedstawicieli samorządów lokalnych podczas seminarium pn. ,,Miasta i gminy wobec zmian klimatu i zanieczyszczenia powietrza” w Zegrzu w dniach 16-17 maja 2018 r. Uzyskano 20 wypełnionych ankiet, gdzie 13 pochodziło od przedstawicieli gmin członkowskich Stowarzyszenia. 

Pytania dotyczyły m.in. źródeł ciepła jakie są wykorzystywane na terenie gminy oraz czy występują przekroczenia dobowe lub roczne limitów stężeń zanieczyszczeń, takich jak PM10, PM2,5 oraz NOx.

Pojawiły się również pytania na temat sieci ciepłowniczych, czy jest obecnie rozwijana, planowana w przyszłości oraz jaka jest ewentualnie jego struktura własnościowa. Ankietowani udzielali również odpowiedzi odnośnie rodzaju działań związanych z poprawą jakości powietrza, które są realizowane w gminie oraz jakie są źródła ich finansowania. Przedstawiciele gmin wymieniali również, jakiego typu działania podejmowali w ciągu ostatnich trzech lat oraz sposoby ich finansowania, planowane projekty z zakresu poprawy jakości powietrza. Była również możliwość wskazania głównych barier związanych z realizacją tych działań, gdzie najczęściej wskazywane okazały się być ograniczenia finansowe. Z ankiety można było także uzyskać informacje na temat tego czy gmina, korzystała z pomocy doradców energetycznych NFOŚiGW. Ostatnie pytanie dotyczyło, jakimi nowymi projektami, w jakiej tematyce, gminy byłyby zainteresowane. 

Analiza zebranych odpowiedzi pokazuje, że:

• W ponad połowie ankietowanych gmin (60%) występują przekroczenia limitów stężeń zanieczyszczeń takich jak PM10 czy PM2,5;
• Na terenie większości ankietowanych gmin (95%) jako źródło ciepła wykorzystywane są indywidualne kotły na węgiel, gaz, biomasę czy też olej;
• Jedynie 9 gmin potwierdziło obecność sieci ciepłowniczych na ich terenie;
• Spośród 20 gmin, tylko 9 wykonywało działania związane z inwentaryzacją palenisk węglowych; 
• Najbardziej popularnym działaniem prowadzonym przez gminy w celu poprawy jakości powietrza okazała się być termomodernizacja obiektów gminnych (19 na 20 min);
• W celu finansowania inwestycji na cele poprawy jakości powietrza gminy najczęściej korzystają z własnego budżetu oraz środków UE np. programów regionalnych RPO;
• Większość (95%) gmin zaznaczyła, że głównym problem związanym z realizacją działań na rzecz poprawy jakości powietrza są niewystarczające środki finansowe;
• 11 ankietowanych gmin wskazywało również problemy związanymi z obecnymi przepisami prawnymi oraz niewielką świadomością i zaangażowaniem mieszkańców. 

Szczegółowe zestawienie odpowiedzi.

Artykuł został przygotowany w ramach projektu „Węgiel toksycznym aktywem finansowym”, finansowanym ze środków KR Foundation. Wyłączna odpowiedzialność za treść niniejszej publikacji spoczywa na jej autorach.